كلان داده  (Big Data) اصطلاحی است که برای مجموعه ای از داده های حجیم،  متنوّع، با ساختاری پیچیده و دشواری هایی جهت ذخیره سازی، تحلیل و تصویرسازی (نمایش) و همچنين نیازمند پردازش های سنگین تر مورد استفاده قرار مي گيرد.  به عبارتی دیگر تجزیه و تحلیل بر روی داده های حجیم به منظور آشکارسازی الگوهای مخفی و راز همبستگی میان آن ها را كلان داده مي نامند.

در واقع کلان داده می تواند توسط هرشخص یا رسانه ای و در هر زمان و طی هر فرآیند دیجیتال تولید شود. این داده از طریق سیستم ها، حسگر ها و … منتقل می گردد. کلان داده در سرعت، حجم و انواع مختلف و از منابع گوناگون ارسال می گردد، در نتیجه برای دریافت، استخراج و تحلیل آن نیاز به قدرت پردازش زیاد و توانایی تحلیل بالا می باشد.

ویژگی ها

•  حجم داده (Volume): حجم داده در big data به صورت نمایی در حال رشد می باشد.  منابع مختلفی نظیر شبکه های اجتماعی، لاگ سرورهای وب، جریان های ترافیک، تصاویر ماهواره ای، جریان های صوتی، تراکنش های بانکی، محتوای صفحات وب، اسناد دولتی و ... وجود دارد که حجم داده بسیار زیادی را تولید می کنند.
• نرخ تولید (Velocity): داده ها از طریق برنامه های کاربردی و سنسورهای بسیار زیادی که در محیط وجود دارند با سرعت بسیار زیاد و به صورت بلادرنگ تولید می شوند، بسیاری از کاربردها نیاز دارند به محض دریافت داده به درخواست کاربر پاسخ دهند.
• تنوّع (Variety): انواع مختلف منابع داده های متنوعی را تولید می کنند، در نتیجه ساختارهای داده ای بسیار زیادی وجود دارد.
• صحت (Veracity): با توجه به اینکه داده ها از منابع مختلف دریافت می شوند، بنابراین ممکن است که نتوان به تمام آنها از نظر درستی اعتماد کرد.
• اعتبار (Validity): با فرض اینکه داده صحیح باشد، ممکن است برای برخی کاربردها مناسب نباشد یا به عبارت دیگر از اعتبار کافی برای استفاده در برخی از کاربردها برخوردار نباشد.
• ارزش (Value): داده های اطلاعاتی در روند تصمیم گیری بسیار حاِئز اهمیت هستند. معمولاً داده ها می توانند در لایه های مختلف جابجا شوند. لایه های بالاتر به معنای ارزش بیشتر داده می باشند.

مزایا کلان داده

کلان داده در دنیای امروز استفاده و مزیت های بسیار گسترده ای دارد که عبارت اند از:

• تعامل بیشتر و بهتر با مصرف کننده
• توسعه محصولات
• تحلیل و بررسی ریسک
• نگهداری از اطلاعات به صورت امن
• ایجاد جریان درآمد جدید
• شخصی سازی وب سایت بصورت Real Time
• کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری

از سوی دیگر کلان داده با آیوتی نیز ارتباط بسیار نزدیکی دارند در صورتی که دو مفهوم کاملا جدا از یکدیگر هستند اما ارتباطشان به صورتی است که نمی توان از هیچ یک بدون توضیح در باره دیگری صحبت کرد. توسعه یک فرایند برای تبدیل داده ها به بینش عملی، بخش مهمی از موفقیت در داده های بزرگ و آیوتی است. با افزایش تعداد دستگاه های متصل در دنیایی که به سمت آیوتی در حال حرکت است، سازمان ها فرصت بیشتری برای جمع آوری اطلاعات مرتبط و مفید دارند که می توانند فرآیندهای کسب و کار خود را توسعه داده و بهبود بخشند.